Chanoeka

Heb je wel eens gehoord van de periode dat God niet zoveel van Zich liet horen? Men bedoelt dan de tijd tussen het Oude en het Nieuwe Testament, van ongeveer 400 voor Christus tot het jaar 1. En heb je wel eens gehoord van de persoon die terugkijkt op zijn/haar leven en soms maar één paar voetstappen ziet in het zand in plaats van twee? De persoon trekt dan de conclusie dat hij/zij een tijd alleen is geweest en vraagt zich af waarom God hem/haar alleen liet. Maar God legt dan uit dat dat de momenten zijn waarop God hem/haar droeg. En zo is het ook met de zogenaamde donkere tijd midden in het verhaal dat God met ons aangaat. Ook hier is de conclusie dat God er niet bij was incorrect. God is er altijd bij, dat is Zijn naam: Immanuel (God met ons).

Midden in deze zogenaamde donkere tijd, in 164 voor Christus, deed God een groot wonder en dit is wat herdacht wordt tijdens het feest van Chanoeka. Dit feest wordt al vele jaren gevierd door joden en christenen. Ook Jezus vierde dit feest[1]. Chanoeka betekent ‘inwijding’. In die tijd was er grote verdrukking door de grieken. Ze namen uiteindelijk de tempel in en plunderden deze en wilde er een afgodstempel van maken. Dit ging veel te ver voor de joden en ze vochten terug. Na de overwinning van de Makkabeeën (onder leiding van Juda de Makkabeeër) op de bezetting (onder leiding van Antiochus IV Epiphanes), werd de tempel weer ingewijd[2]. Door de plundering van de tempel was er slechts een klein beetje olijfolie over voor het laten branden van de zevenarmige kandelaar in de tempel[3], slechts genoeg voor 1 dag. Deze hoeveelheid heeft volgens de overlevering acht dagen gebrand, precies de tijd die nodig was om nieuwe olijfolie te verkrijgen uit olijven. Daarom is dit feest ook wel het feest van het wonder van het licht.

Tijdens dit feest, dat 8 dagen duurt, wordt er elke dag een kaarsje meer aangestoken. Vanaf dag één is er één kaars extra, de helper die als lichtbron dient en als hulp om de andere kaarsen aan te steken. Dus tijdens deze 8 feestdagen branden er 2 tot 9 kaarsjes.

Die Helper is uiteraard God zelf in de Persoon van Jezus die als het licht van de wereld naar ons toekwam. Hij verlicht ons op vele manieren en draagt ons door moeilijke tijden heen. Ook tijdens kerst denken velen hieraan. Op de negenarmige kandelaar[4] die speciaal tijdens dit feest gebruikt wordt, is deze helper vaak goed zichtbaar in het midden of steekt deze vooruit.

Ook in onze donkerste tijden is God erbij. Hij draagt je en Hij verlicht je en dat is de kern van het feest chanoeka in de winter.

Volgens de Hebreeuwse kalender werd de kandelaar ontstoken op de 25e kislev van het jaar 164 voor Christus. In 2021 is dat de avond van 28 november[5].

[1] Joh. 10:22, 23

[2] Lees de eerste hoofdstukken van 1 Makkabeeën, één van de apocriefe of deuterocanonieke boeken van de bijbel, dat de geschiedenis behandelt van de eeuwen voor Jezus’ komst.

[3] Dit is de menora, de zevenarmige kandelaar die staat in het heilige van de tempel (en eerder van de tabernakel) en brand op olijfolie.

[4] De negenarmige kandelaar heet chanoekia.

Wat betekent het feest vandaag de dag nog? Voor ons? Of herdenken we alleen wat er in het verleden is gebeurd, namelijk de inwijding van de tempel en het wonder van de olie?

Waar wordt in de bijbel nog meer over een tempel gesproken? De Heere Jezus zegt in Johannes 2:19-21 dat Hij de tempel is;

Jezus antwoordde en zei tegen hen: Breek deze tempel af en in drie dagen zal Ik hem laten herrijzen. De Joden zeiden dan: Zesenveertig jaar is aan deze tempel gebouwd, en Ú zult hem in drie dagen laten herrijzen? Maar Hij sprak over de tempel van Zijn lichaam.

In 1 Korinthe 3:16 staat ‘Weet u niet dat u Gods tempel bent en dat de Geest van God in u woont?’

En in 1 Korinthe 6:19-20 staat; ‘Of weet u niet, dat uw lichaam een tempel is van de Heilige Geest, Die in u is en Die u van God hebt ontvangen, en dat u niet van uzelf bent? U bent immers duur gekocht. Verheerlijk daarom God in uw lichaam en in uw geest, die van God zijn.’

Olie staat in de Bijbel symbool voor de Heilige Geest. Wat een prachtig beeld zien we dan;

Ook onze tempel mag steeds opnieuw gevuld worden met olie, met Gods Geest en mogen we een licht zijn en uitdelen wat we van Hem mogen ontvangen.

Psalm 18:29

Want Ú doet mijn lamp schijnen, HEERE;

mijn God doet mijn duisternis opklaren.

Wanneer we onze eigen tempel wijden aan Jezus, ons leven aan Hem geven, onze tempel reinigen en Hem de ruimte geven ons leven te leiden, ontvangen wij de heilige Geest en worden we vervuld.

Uiteindelijk zongen we met elkaar het volgende lied, een gebed om vervulling en inwijding:

Laat het huis gevuld zijn met wierrook van aanbidding
Laat het huis gevuld zijn met de wolk van Mijn Geest
Laat het huis gevuld zijn met het brood van eeuwig leven
Laat het huis gevuld zijn met Mijn Geur

Want ik wil komen met Mijn Geest
En doorwaaien heel het huis
Ik wil het maken tot een tempel waar Ik woon
Laat Mijn leven in je zijn
Ik maak je heilig, puur en rein
Laat het levend water stromen door je heen

Laat het huis bekleed zijn met kleden van fijn linnen
Laat het huis bekleed zijn met gerechtigheid en trouw
Laat het huis gekleurd zijn door het bloed van Uw zoon Jezus
Laat het huis gereinigd zijn en schoon

Want U wilt komen met Uw geest
En doorwaaien heel het huis
U wilt het maken tot een tempel waar U woont
Laat Uw leven in mij zijn
Maak ons heilig, puur en rein
Laat het levend water stromen door ons heen

Heer wij roepen tot U
Kom opnieuw met Uw vuur
Wij verlangen naar echtheid
Bewerk het diep in ons hart

Heer wees welkom met Uw geest
En doorwaai nu heel het huis
Kom het maken tot een tempel waar U woont
Laat Uw leven in ons zijn
Maak ons heilig, puur en rein
Laat het levend water stromen door ons heen

Heer wees welkom met Uw geest
En doorwaai nu heel het huis
Kom het maken tot een tempel waar U woont
Laat Uw leven in ons zijn
Maak ons heilig, puur en rein
Laat het levend water stromen door ons heen